Supervisie

Supervisie: een investering in jezelf én in je werk

Elke dag werk je met boeiende figuren, toffe gasten, knappe koppen, markante medewerkers, irritante exemplaren en onbegrijpelijke paradijsvogels. Om er maar een paar te noemen. En met jezelf. Uiteraard. Jij bent zelf onderdeel van je werk. Je neemt jezelf overal mee naar toe.

Tijdens werktijd reflecteren op wat je doet en wie je ontmoet, is lastig. Je bent dan immers druk bezig. Een supervisietraject volgen geeft jou de mogelijkheid om buiten werktijd diepgaand te reflecteren op je werk. En op wie jij bent in je werk. Jij bent immers je eigen instrument. Daar mag je zuinig op zijn!

Supervisie gaat over jezelf. Over wie jij bent in je werk. Over jouw werkervaringen en welke betekenis jij daar aan geeft. Ben je tolk? Als tolken zijn we niet gewend om de spotlight op ons innerlijk te zetten.

Supervisie vindt plaats buiten de werksituatie. Reflection on action, zoals Schön dat verwoord heeft. Geen reflection in action. Het de bedoeling dat de supervisant zelf regie neemt over zijn leerproces en zijn 'innerlijke supervisant' opleidt. In het begin zal de supervisor iets meer sturend zijn, om het proces in gang te zetten. Gaandeweg het proces leunt de supervisor als het ware steeds meer achterover. De supervisant krijgt dan alle ruimte om zelf te ontdekken hoe en wanneer iets lerend is. Een supervisieproces gaat over werkervaringen. Er mogen wel wat uitstapjes zijn, maar werksituaties zijn altijd de kern. Omdat je je eigen instrument bent in je werk als mensgerichte beroepsbeoefenaar, zie je in jouw werksituaties ook wie jij als mens bent.

Het kan spannend zijn om iets nieuws over jezelf te leren. Aan mij als supervisor is het de taak om te zorgen dat er voor jou als supervisant genoeg veiligheid is om te leren. Sommige onderwerpen kunnen voor jou (nog) te spannend zijn om naar te kijken. Zicht krijgen op je eigen socialisatie (je eigen wortels) in relatie tot werk is een voorbeeld van zo'n onderwerp. Dat gebied kan te ver uit je comfortzone liggen. Dan is het niet meer lerend om dat gebied te verkennen. Veiligheid bieden als supervisor vind ik erg belangrijk. Ik hou er van om mensen een heel klein beetje uit hun comfortzone te halen en ze te begeleiden naar een gebied waar nieuwe perspectieven ontstaan.

Omdat je als professional je eigen instrument bent in je werk, zie je in jouw werksituaties ook wie jij als mens bent.

Veelgestelde vragen over supervisie

Algemeen

Wat is supervisie?

add remove

Supervisie gaat over leren van je werkervaringen. De werkervaringen die je opdoet in je werkcontext breng je in in een supervisiegesprek. Supervisie bestaat uit een serie van 10 tot 15 bijeenkomsten en is een op reflectie gebaseerd leergesprek voor professionals die met mensen werken. De professional onderzoekt zijn werkervaringen onder begeleiding van een supervisor. De professional, de supervisant, wordt zich door de bijeenkomsten meer bewust van zijn eigen gedachten, gevoelens, verwachtingen, normen en waarden en van de wijze waarop deze zijn handelen bepalen. Supervisie wordt zowel één-op-één gegeven als in een kleine groep.

In the Mirror   supervisie

Waarin verschilt supervisie van intervisie en coaching?

add remove

Supervisie, intervisie en coaching zijn verschillende vormen van werkbegeleiding die gericht zijn op reflectie en het creëren van feedback. 

Intervisie is een leermethode waarbij een groep professionals met een overeenkomstig beroep werkproblemen bespreekt en elkaar helpt om elkaars functioneren te verbeteren. Intervisie wordt soms (tijdelijk) begeleid, maar kan ook zelfsturend zijn. Afhankelijk van de gekozen werkvorm ligt het accent op reflectie, het analyseren van problemen, het vinden van oplossingen of het geven van adviezen. Deelname is vrijwillig. De groep bestaat uit drie tot zes deelnemers. In plaats van intervisie wordt ook de term intercollegiale consultatie gebruikt. Intervisie wordt gezien als een vorm van ‘peer- coaching’, wat letterlijk 'coaching door gelijken' betekent. 

Coaching is het resultaatgericht begeleiden van professionals in een één-op-één situatie zodat zij hun werk beter leren uitvoeren. Bij coaching staan de doelen van de organisatie centraal en is het gebruik van feedback, dikwijls gebaseerd op beoordelingen van collega’s, belangrijk. Coaching is in vergelijking tot supervisie minder gericht op het bevorderen van reflectie. Coaching heeft van te voren vastgestelde doelen, terwijl supervisie vaak een open doelstelling heeft. Coaching kan gericht zijn op de persoonlijke ontwikkeling van professionals of op het aanleren van kennis en vaardigheden die bij het beroep horen. Een coachingstraject kan een eenmalig gesprek zijn, maar kan ook meerdere bijeenkomsten tellen. 

Supervisie is een manier van reflecterend leren voor professionals met een mensgericht beroep. In 10 tot 15 bijeenkomsten leidt je als het ware 'je eigen interne supervisor' op. Een supervisor geeft jou geen feedback op je manier van werken in het vak dat je uitoefent. Een supervisor is gericht op jouw leer- en reflectieproces tijdens het supervisietraject.

Wat is het effect van supervisie?

add remove

Reflectie-ervaringen opdoen tijdens supervisie bevordert, intensiveert en/of versnelt het leren in de praktijk. Supervisie verlaagt de arbeidsbelasting die je ervaart en leidt tot een groter zelfinzicht en toename van de persoonlijke effectiviteit (zoals grenzen stellen, omgaan met conflicten, uiten van emoties). Een grotere vaardigheid in reflecteren hangt samen met sterkere vaardigheden op andere aspecten van professioneel gedrag, zoals het met maken van een meer gedegen afweging bij morele dilemma’s.

Bron: Voogden, M. & Kuyvenhoven, M. (2010). Onderzoek naar de effecten van supervisie. Tijdschrift Supervisie en Coaching. 27(1), 3-14.

Ik ben tolk. Is supervisie ook voor tolken?

add remove

Ja.

Tolkopdrachten zijn vaak complex en vragen veel van een tolk. De meeste tolken zijn zelfstandig ondernemers en hebben daarom een solistisch beroep. Supervisie biedt de mogelijkheid om werkgerelateerde onderwerpen, emoties en dilemma's samen met een supervisor te onderzoeken. Door stil te staan en te reflecteren geef je jezelf de mogelijkheid om te groeien en te ontwikkelen. Een supervisor moedigt je aan, vanuit vertrouwen, om je kwaliteiten verder te ontwikkelen, jezelf beter te leren begrijpen, en je zelfvertrouwen te laten groeien. Op deze manier reflecteren geeft de tolk handvatten om gezonde grenzen te stellen en ook flexibel te blijven, zoals past bij het vak van de tolk. Als je tolkt, ben je voortdurend in interactie met verschillende mensen. Geen enkele situatie is hetzelfde. Voortdurend meebewegen met anderen is erg intensief.Als je dat goed wilt doen, dan gebeurt er binnen in jou ook van alles. Op het moment dat je aan het tolken bent, kun je daar niet altijd iets mee. Maar daarná en daar buiten wel. Buiten de tolksituatie, in een supervisietraject, kun je stilstaan bij je denken, willen, voelen en handelen. Als je de tijd neemt om jezelf trage vragen te stellen en als je je innerlijke wereld durft te verkennen, dan gun je jezelf ruimte om te groeien en te ontwikkelen.

Er zijn meerdere plekken in de wereld waar tolken een opleiding tot supervisor hebben gevolgd. Zij kunnen heel gericht supervisietrajecten aanbieden aan andere tolken. Hier kun je meer informatie vinden: 

http://www.labyrinthsupervision.com https://360supervision.co.uk https://connectinterpreting.wordpress.com/lynx/ https://www.iirasinternational.com

In Nederland is Lianne Nap de enige supervisor die ook tolk NGT is. 


  Reflectie

Wat is reflectie?

add remove

Reflecteren is het terugkijken, bespiegelend overdenken en zoeken naar betekenis van wat men heeft gezien, ervaren, gedacht of gedaan en daaruit lering trekken (Voogden & Kuyvenhoven 2010). 

Bij reflectie onderzoekt de professional zijn werkervaringen en gaat het niet om het oordelen over het handelen. Onderzoeken betekent in deze context: nieuwsgierig zijn, vertragen en open staan voor nieuwe betekenissen. Als je nieuwe betekenis kunt geven aan je ervaringen (die bestaan uit je denken, willen, voelen en handelen) breidt je je professionele mogelijkheden uit. 

Zie ook: Voogden, M. & Kuyvenhoven, M. (2010). Onderzoek naar de effecten van supervisie. Tijdschrift Supervisie en Coaching. 27(1), 3-14.

bud helisson kqguzgvYrtM unsplash

Wat is feedback?

add remove

Feedback is iets anders dan reflectie. 

Feedback, of terugkoppeling, is het proces waarbij men terugkijkt op de situatie of handeling om na te gaan wat de resultaten zijn en hoe deze in de toekomst herhaald of aangepast kunnen worden. 

Bij feedback krijgen professionals te horen wat zij goed doen en wat zij minder goed doen. Feedback bestaat uit het kunnen benoemen waar valkuilen zitten, wat goed gaat en wat beter kan. Feedback maakt dat je van je fouten kunt leren door bewust naar je handelen en de motieven die er aan ten grondslag liggen, te kijken en er lering uit te trekken. Naast het geven van feedback op basis van waarneembaar gedrag van de professional kan feedback ook gebaseerd zijn op resultaten bij cliënten. 

Feedback die je krijgt kan een beginpunt zijn van reflectie. De effectieve professional trekt zijn eigen functioneren bewust, openlijk en regelmatig in twijfel. Hij is steeds op zoek naar feedback en staat hier ook open voor. In supervisie staat niet feedback, maar reflectie centraal.

Wat is een werkinbreng?

add remove

Een werkinbreng is een weergave van een recente werksituatie waarvan iets is blijven haken bij je. 

Je mag je werkinbreng schriftelijk maken, maar je mag ook tekenen, schilderen, zingen, vloggen, of een andere creatieve uiting gebruiken. Belangrijk is dat de manier waarop je je inbreng doet, voor jou lerend is.

Wat is een reflectieverslag?

add remove

Een reflectieverslag is een terugblik op de vorige bijeenkomst. Je geeft in je verslag heel concreet weer wat voor jou lerend was. 

Net als bij je werkinbreng mag je schrijven, of een andere creatieve manier inzetten. Net wat voor jou het meest passend is.

  Supervisant

Waar gaat supervisie over?

add remove

Het gaat bij supervisie om werkervaringen waarbij de supervisant zelf betrokken is (en ook zelf mogelijkheden heeft om te handelen). De reflectie in supervisie is gericht op bewustwording van het eigen aandeel in het handelen, naast het aandeel van anderen. 

De supervisor kan de werkervaring van de supervisant in het gesprek verwerken door te vragen naar zijn beleving van dat moment, naar wat hij in de situatie waarneemt, wat hij feitelijk doet en wat hij laat, hoe hij erover denkt, wat hij ervan vindt, wat het moment verder nog oproept en wat daar het effect van is op zijn functioneren. 

Concreet wordt er van de supervisant verwacht om vooraf aan elke supervisiesessie een werkinbreng te doen en na afloop een reflectieverslag te maken. Daarin geef je onder andere aan wat tijdens of na de sessie lerend was voor jou als persoon en als professional.

Gaat supervisie altijd over jezelf?

add remove

Supervisie begeeft zich op het snijvlak van wie jij bent als persoon en wie jij bent als professional. 

Als je kijkt naar jouw levenslijn, je werklijn en je leerlijn, zoals op de afbeelding hieronder, dan raakt supervisie aan al die lijnen. De reflectie van de supervisant hoeft zich echter niet te beperken tot de persoon zelf. Ook de context kan onderdeel zijn van de reflectie. Bijvoorbeeld de werkcontext: welke afspraken zijn er gemaakt? Of: hoe gaan de aanwezigen met die afspraken om? Wat is de cultuur binnen de organisatie en wat is het beleid? Ook de beroepscontext zal deel uitmaken van de reflectie. Vragen die daarbij horen zijn bijvoorbeeld: welke onderdelen uit het competentieprofiel van jouw vak zijn toepasbaar binnen deze situatie?

Levenslijn werklijn leerlijn

Observeert een supervisor mij op mijn werkplek?

add remove

Nee. Specifiek voor het Nederlandse supervisieconcept is dat het gericht is op het leren van de werkuitvoering en dat toezicht en controle buiten de supervisie wordt gehouden. In veel landen is de doelstelling van supervisie ook controle over het werk. In Nederland is dat niet het geval.

De supervisant leert van de werkervaringen tijdens de supervisiebijeenkomsten buiten de werksituatie. Als de supervisant dat wil kan hij/zij een video-opname van een werksituatie inbrengen tijdens de supervisiebijeenkomst. Dit videomateriaal is dan uitgangspunt voor reflectie. 

Een supervisor beoordeelt de supervisant niet op de inhoud van het werk. De LVSC (Landelijke Vereniging voor Coaches en Supervisoren, www.lvsc.eu) gaat uit van een generiek supervisieconcept: supervisie is niet verbonden aan een specifiek beroep, maar overstijgt specifieke beroepsgroepen en werksectoren. Je kunt kiezen voor een supervisor die hetzelfde vak uitoefent als jij, maar je kunt ook supervisie volgen bij iemand met een andere professie. Supervisie is een methode van opleiden en van deskundigheidsbevordering.

Wat wordt er van mij als supervisant verwacht?

add remove

Het gaat bij supervisie om werkervaringen waarbij de supervisant zelf betrokken is (en ook zelf mogelijkheden heeft om te handelen). De reflectie in supervisie is gericht op bewustwording van het eigen aandeel in het handelen, naast het aandeel van anderen. De supervisor kan de werkervaring van de supervisant in het gesprek verwerken door te vragen naar zijn beleving van dat moment, naar wat hij in de situatie waarneemt, wat hij feitelijk doet en wat hij laat, hoe hij erover denkt, wat hij ervan vindt, wat het moment verder nog oproept en wat daar het effect van is op zijn functioneren. Concreet wordt er van de supervisant verwacht om vooraf aan elke supervisiesessie een werkinbreng te doen en na afloop een reflectieverslag te maken. Daarin geef je onder andere aan wat tijdens of na de sessie lerend was voor jou als persoon en als professional.

Waar kan ik meer lezen over supervisie?

add remove

Supervisie, intervisie en coaching zijn een aantal vormen van begeleiding die onderdeel zijn van het wetenschappelijke domein met de benaming 'begeleidingskunde'

Literatuur: 

Boer, M., Hoonhout, M. & Boomen, F. van der (2015). Supervisiekunde meerperspectivisch. Deventer: VakMediaNet.

Coenen, B. (2003). Een onderzoek naar de ontwikkeling van supervisie in Nederland. Een illusie van voltooidheid. Soest: Nelissen.

Curtis, J. (2017). Supervision in signed language interpreting: Benefits for the field and practitioners (master's thesis). Western Oregon University, Monmouth, Oregon.

Dean, R. K. & Pollard, R. Q (2013). “I don't think we're supposed to be talking about this:” Case conferencing and supervision for interpreters. AVLIC News, 29(2). (A reprint of an article first published in 2009.)

Dean, R. K. & Pollard, R. Q (2013). The demand control schema:Interpreting as a practice profession. North Charleston, SC: CreateSpace Independent Publishing Platform.

Haan, E. de & Ridder, E. de (2003). Intercollegiale consultatie in de praktijk. Hoe leren deelnemers? Tijdschrift voor Management & Organisatie, 57(3), 5-30.

Hetherington, A. (2012). Supervision and the interpreting profession: Support and accountability through reflective practice. International Journal of Interpreter Education, 4(1), 46-57.

Hetherington, A. (2014). A magical profession? Causes and management of occupational stress in the signed language interpreting profession. In Signed Language Interpreting (pp. 144-165). Routledge.

Kessel, L. van (2008). Coaching en supervisie. Werelden van verschil of verwantschap? Tijdschrift voor coaching, nr. 2, 70-73.

Ronde M.A. de (2007), Trage vragen in een snelle wereld. Over supervisie aan technische beroepen. Supervisie & Coaching, tijdschrift voor begeleidingskunde. jrg.24, nr. 6, p.191-197.

Ruijters, M. (2015). Je Binnenste Buiten. Over professionele identiteit in organisaties. Deventer: VakMediaNet.

Siegers, F. (2002). Handboek supervisiekunde. Houten: BSL.

Thamer, J. (2005). Supervisie in opleiding en beroep: Verzameling tijdschriftartikelen uit de periode 1983-2002. Bohn Stafleu van Loghum.

Voogden, M. & Kuyvenhoven, M. (2010). Onderzoek naar de effecten van supervisie. Tijdschrift Supervisie en Coaching. 27(1), 3-14.

  Traject

Hoe ziet een supervisietraject eruit?

add remove

Een supervisietraject heeft minimaal 10 en maximaal 15 bijeenkomsten. 

Elke twee weken komen de supervisor en de supervisant(en) bijelkaar. Een traject van 10 bijeenkomsten duurt dus minimaal 20 weken (5 maanden). 

Jij, de supervisant, bepaalt zelf welke ervaringen je wilt inbrengen. De inbreng van die ervaring gebeurt vooraf. Dat heet een werkinbreng. Na afloop schrijf je een reflectieverslag over de afgelopen bijeenkomst. 

Na drie bijeenkomsten vindt er een ‘klik- of afstemmingsevaluatie’ plaats. We onderzoeken met elkaar of er voldoende veiligheid, vertrouwen en vrijheid is voor iedereen om zowel als persoon als professional te kunnen leren. Aan het eind van het hele traject, na 10 tot 15 gesprekken, maak je een eindverslag over je leerervaringen.

Leg ik me meteen voor 10 bijeenkomsten vast?

add remove

Na drie sessies vindt er een ‘klik- of afstemmingsevaluatie’ plaats. In die bijeenkomst nemen we de tijd om stil te staan bij welke 'klik' er tussen ons is. Je bent vrij om het traject tussentijds te stoppen als je daar goede redenen voor hebt.

Hoe groot is een supervisiegroep?

add remove

Je kunt 1-op-1 supervisie volgen, of in een groepje. De groepsgrootte is maximaal drie supervisanten en een supervisor.

Wat zijn de kosten voor een supervisietraject?

add remove

Na een vrijblijvende (telefonische) kennismaking, krijg je na elke bijeenkomst een factuur. Je betaald dus per keer en niet per traject. Mijn tarief is 75 euro per uur, exclusief 21% BTW.

  RTGS

Hoeveel RTGS-punten krijg ik voor supervisie?

add remove

Het Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken (RTGS, www.stichtingrtgs.nl) kent nascholingspunten toe voor het volgen van een supervisietraject bij een LVSC geregistreerd intervisor (Landelijke Vereniging voor Supervisoren en Coaches, www.lvsc.eu). Lianne Nap van 'In the Mirror' is een bij het LVSC geregistreerd supervisor.

Als je een individueel supervisietraject volgt, duren de bijeenkomsten een uur. Je maakt voor elke bijeenkomst een werkinbreng en een reflectieverslag. In totaal bestaat een supervisietraject van 10 bijeenkomsten dus zeker uit 20 klokuren. Je krijgt dan 20 uur (2 punten) van het RTGS.


Wat kenmerkt mij als supervisor?

Supervisie raakt aan jouw leer- werk- en levenslijn. Ik vind het belangrijk om veiligheid te kunnen bieden aan jou als supervisant. Veiligheid biedt je de mogelijkheid om uit je comfortzone te kunnen stappen, zonder in paniek te raken.

Juist buiten je comfortzone liggen je leermogelijkheden. Dat betekent dat je een veilige omgeving nodig hebt om te kunnen leren. Leren doe je door nieuwe betekenis te geven aan je ervaringen. In supervisie gebeurt dat via taal en woorden, maar ook via taalloze leeractiviteiten. Communicatie en interactie – waar het in jouw werk om gaat – bevatten meer dan alleen woorden.

Informatie over de interactie halen we uit verbale, maar ook uit non-verbale signalen van onszelf en anderen: mimiek, lichaamshouding, kledingkeuze, stiltes, blikrichting, sfeer, ruimte, manier van luisteren, intonatie, klankkleur van een stem, etc. Mijn werkstijl kenmerkt zich door aandacht te hebben voor de rijkdom van zowel de talige als de niet-talige kant van de interactie.

Kernwoorden die bij mijn karakter passen zijn: zorgvuldigheid, een scherpe blik, creativiteit, humor, veelzijdigheid en integriteit. Klik hier als je nog meer over mij wilt lezen.

Kosten supervisie

De kosten voor supervisie zijn 85,00 euro (excl. BTW) per uur per persoon. Ik ben ingeschreven in het Register van de Landelijke Vereniging voor Supervisoren en Coaches, de LVSC.